Top 20: Wigvormige concepts uit de jaren zestig en zeventig
De toekomst is wigvormig, dachten auto-ontwerpers in de jaren zestig en zeventig. Het aantal studiemodellen dat in die tijd op een stuk kaas leek, was nauwelijks te tellen. De Maserati Boomerang, die begin september bij Bonhams wordt geveild, was er één van. Dit zijn de anderen.
Fascinerend, vind ik ze, die visies op de toekomst van zo’n veertig jaar geleden. Aan de ene kant heeft hun design de tand des tijds uitstekend doorstaan, maar aan de andere kant zijn ze inmiddels zo retro dat ze niet zouden misstaan in een aflevering van Buck Rogers in the 25th Century.
‘De wig’ werd voor het eerste toegepast door de Italiaanse ontwerphuizen Bertone, Italdesign- Giugiaro en Pininfarina, maar al snel sprongen ook autofabrikanten uit andere landen op de kar. Hieronder een (incompleet) overzicht.
Alfa Romeo Carabo
Jaar: 1968
Ontwerper: Marcello Gandini (Bertone)
De Carabo staat op het chassis van een Alfa Romeo 33 Stradale en wordt aangedreven door een 2,0 liter V8 met 233 pk. Zijn vleugeldeuren vonden later hun weg naar de Lamborghini Countach (ook ontworpen door Gandini). Sam Foose – vader van de welbekende Chip Foose – wilde de Carabo kopen, maar omdat Bertone weigerde, bouwde hij een replica op basis van een De Tomaso Pantera.
Alfa Romeo Iguana
Jaar: 1969
Ontwerper: Giorgetto Giugiaro (Italdesign)
Een van de eerste modellen die Giorgetto Giugiaro tekende nadat hij voor zichzelf was begonnen. De Alfa Romeo Iguana was, net als de Carabo, gebaseerd op een 33 Stradale en had een carrosserie van geborsteld staal. De oplopende raamlijn doet een beetje denken aan die van de Lamborghini Espada en Urraco (beide getekend door Marcello Gandini).
Alfa Romeo P33 Cuneo
Jaar: 1971
Ontwerper: Pininfarina
Wigvormiger dan de Alfa Romeo P33 Cuneo kan het bijna niet. De auto werd voorgesteld op de autoshow van Brussel in 1971 en was gebaseerd op een 33 Stradale. Er wordt gedacht dat voor de Cuneo het chassis werd gebruikt van een ander Alfa Romeo-studiemodel: de P33 Roadster, die in 1968 op de autoshow van Turijn stond en daarna spoorloos is verdwenen.
Alfa Romeo Navajo
Jaar: 1976
Ontwerper: Nuccio Bertone (Bertone)
En nog een Alfa Romeo-concept op basis van een 33 Stradale. De Navajo – die rechtstreeks uit de klassieke sciencefictionserie Battlestar Gallactica lijkt te komen – is voorzien van een door Bertone getekende carrosserie van glasvezel en heeft een actieve frontsplitter en achterspoiler, die zichzelf aanpassen aan de snelheid.
Aston Martin Bulldog
Jaar: 1979
Ontwerper: William Towns
Bij Aston Martin had deze Bulldog de codenaam DP K9.01, waarbij K9 verwijst naar de robothond uit de televisieserie Doctor Who. Achterin de auto ligt een 5,3 liter twinturbo V8 met 608 pk en 678 Nm. De Bulldog werd door Aston Martin gebruikt in een testprogramma. Daarna werd hij verkocht aan de hoogste bieder. De wagen was oorspronkelijk grijs, maar een latere eigenaar heeft hem lichtgroen laten spuiten.
Bizzarrini Manta
Jaar: 1968
Ontwerper: Giorgietto Giugiaro (Italdesign)
Autobouwer Giotto Bizzarrini had geld nodig en Giorgietto Giugiaro had een platform nodig voor zijn eerste zelfstandige project. Dus kocht die laatste een P538-racechassis van Bizzarrini, inclusief een 5,4 liter Corvette-V8. Giugiaro wilde de Manta klaar hebben voor de autoshow van Turijn in 1968, dus had hij slechts veertig dagen om de auto te tekenen en te bouwen. Het lukte hem!
BMW Turbo Concept
Jaar: 1972
Ontwerper: Paul Bracq
De Turbo Concept werd door BMW gebouwd ter ere van de Olympische Spelen van 1972 in München. Het model stond op een aangepast 2002-chassis en werd aangedreven door een 280 pk sterke geblazen viercilinder. Ontwerpelementen van de Turbo Concept kwamen later terug op de BMW M1, 8 Serie en Z1.
Citroën Karin
Jaar: 1980
Ontwerper: Trevor Fiore
Door zijn piramidevorm was het dak van de Citroën Karin niet groter dan een vel A3-papier. In het interieur – toegankelijk via twee vleugeldeuren – was plaats voor drie, dankzij een McLaren F1-achtige stoelopstelling. De voorwielaangedreven Karin had een viercilinder motor onder de kap en was uitgerust met de hydropneumatische wielophanging van de DS.
Chevrolet Corvette Ramarro
Jaar: 1984
Ontwerper: Marc Deschamps (Bertone)
Ramarro betekent ‘groene hagedis’ in het Italiaans. De bijzondere Chevrolet Corvette – gebaseerd op een C4-chassis – kreeg in 1985 de Car Design Award voor zijn “stoutmoedige ontwerp, dat de Corvette een compleet nieuwe persoonlijkheid geeft”. Interessante feature van de Ramarro zijn de naar voren schuivende deuren.
Dome Zero
Jaar: 1975
Ontwerper: n.b.
De Japanse racewagenbouwer Dome wilde in de jaren zeventig straatauto’s gaan bouwen. Het lukte ze echter niet om de Zero in Japan gehomologeerd te krijgen, dus probeerde het bedrijf zich tevergeefs op de internationale markt te richten. In productie ging de Dome nooit, maar in speelgoedwinkels was de auto wel te zien: het uiterlijk van de Transformer-robot Hot Rod is op de Zero gebaseerd.
Ferrari 512S Berlinetta Speciale
Jaar: 1969
Ontwerper: Filippo Sapino (Pininfarina)
De Berlinetta Speciale mag dan wel 512S heten, in werkelijkheid lag er een 6,0 liter V12 racemotor onder de kap. Het blok was echter leeg, daarom moest de Ferrari voor zijn persfotoshoot een heuvel nabij het Comomeer worden opgesleept door een bulldozer. Deuren heeft de concept niet, want zijn ‘canopy’ scharniert naar voren open.
Ferrari 512S Modulo
Jaar: 1970
Ontwerper: Paolo Martin (Pininfarina)
Misschien wel de meest extreme Ferrari ooit. De Modulo was extreem laag, met een ‘canopy’-dak dat naar voren schoof om toegang te bieden tot de cabine. Vorig jaar verkocht Pininfarina de wagen aan de Amerikaanse zakenman James Glickenhaus – bekend van zijn Ferrari P4/5 Pininfarina – die hem wil restaureren en klaar wil maken voor gebruik op de openbare weg.
Holden Hurricane
Jaar: 1969
Ontwerper: Don DaHarsh
De Hurricane is niet meer dan 990 millimeter hoog, biedt plaats aan twee personen en wordt aangedreven door een 4,2 liter V8 met 259 pk. De Holden was eind jaren zestig zeer geavanceerd, met een vroege versie van satelietnavigatie, een digitale instrumentencluster, automatische airco en een achteruitkijkcamera.
Lamborghini Bravo
Jaar: 1974
Ontwerper: Marcello Gandini (Bertone)
De Bravo was een volledig werkend prototype met een 300 pk sterke 3,0 liter V8 aan boord. Lamborghini legde er niet minder dan 270.000 testkilometers mee af, voordat de sportwagen een plek kreeg in het Bertone-museum. In mei 2011 werd de Bravo verkocht op Villa d’Este voor 588.000 euro.
Lancia Stratos Zero
Jaar: 1970
Ontwerper: Marcello Gandini (Bertone)
De Lancia Stratos Zero was slechts 3,58 meter lang en 84 centimeter hoog. Instappen kon via de voorruit, die naar boven scharnierde. Een replica van de auto werd in 1988 gebruikt in de film Moonwalker van Michael Jackson. De echte ging in 2011 onder de hamer in Italië en werd verkocht voor 761.600 euro.
Maserati Boomerang
Jaar: 1971
Ontwerper: Giorgetto Giugiaro (Italdesign)
De Boomerang verscheen in 1971 als mock-up op de autoshow van Turijn, maar een jaar later toverde Maserati hem wederom uit de hoge hoed, ditmaal volledig functionerend. Onder de carrosserie gaat de techniek schuil van de Maserati Bora. In het interieur valt het enorme stuur op, dat om de instrumenten en een deel van de bedieningsknoppen draait.
Mazda RX-500
Jaar: 1970
Ontwerper: n.b.
Hoe kan het ook anders, deze Mazda RX-500 heeft een rotatiemotor. Eentje van 0,5 liter groot, met een vermogen van 247 pk en een maximaal toerental van 14.000 min-1 (!). Het model had twee verticale rijen achterlichten (rood, oranje en groen), die steeds verder naar boven oplichten naarmate de bestuurder van de RX-500 het gaspedaal verder naar beneden drukte.
Nissan 126X
Jaar: 1970
Ontwerper: n.b.
Lijkt een beetje op het hoofd van een Cylon uit de sciencefictionserie Battlestar Gallactica, die neus van de 126X. De oplopende rij lampjes op de motorkap moeten naar andere weggebruikers communiceren wat de bestuurder van de Nissan doet. Groen betekent dat er wordt geaccelereerd, oranje dat er constant wordt gereden en rood dat er wordt geremd.
Vauxhall SRV
Jaar: 1970
Ontwerper: Wayne Cherry / Chris Field
De SRV (Styling Research Vehicle) was nooit bedoeld om in productie te gaan, maar wel om het stoffige imago van Vauxhall op te krikken. De wagen is niet meer dan een meter hoog, maar biedt toch plaats aan vier volwassenen. Een stijlelement dat pas veel later terugkwam op productieauto’s zijn de ‘verborgen’ achterdeuren. Want ook al lijkt het niet zo, de SRV heeft wel degelijk vier portieren.
Volkswagen-Porsche Tapiro
Jaar: 1970
Ontwerper: Giorgetto Giugiaro (Italdesign)
Helaas, de Volkswagen-Porsche Tapiro bestaat niet meer. Het model is in 1972 gekocht door een Spaanse fabriekseigenaar, die er niet lang van heeft kunnen genieten. Militante activisten brachten de Tapiro tijdens een staking met een bom tot ontploffing. Onderhuids was de Tapiro overigens een Porsche 914. De motorkap van de concept bestaat uit twee vleugeldeuren, net als bij de DeTomaso Mangusta.