Walter van Sloten Extra Gisteren, 12:53

Leestijd: 3 minuten

Covermodel: Saab 9000 – Hoezo geen echte Saab?

De kritiek is niet van de lucht als Saab in 1984 het doek van de 9000 trekt. ‘Alleen van voren herkenbaar als Saab, generiek ontwerp, achterkant lijkt op een Renault’. En dan zit het contactslot ook nog eens aan de stuurkolom. Maar het is niet anders. De 9000 is de eerste van het viertal dat op het gezamenlijk met Fiat ontwikkelde Tipo 4-platform verschijnt.

Zowel Saab als Fiat hebben onvoldoende financiën om zelf een topmodel te ontwikkelen, dus slaan ze de handen ineen. Die combinatie is niet heel vergezocht, aangezien Saab al Autobianchi’s en een omgekatte Lancia Delta als Saab 600 op de Zweedse markt verkoopt.

Saab 9000

Maar de prille relatie houdt geen stand, het meningsverschil over hoe je een auto ontwerpt, is onoverbrugbaar. Saab ontwerpt om de passagiers heen, de Italianen maken eerst een mooie jas en zien dan wel wie erin past. Omdat Ital Design het basisontwerp al grotendeels af heeft vóór de breuk, gebruiken de Saab 9000, Lancia Thema en Fiat Croma dezelfde middensectie. De Alfa 164 krijgt een geheel eigen koetswerk. Van het geplande schaalvoordeel komt echter weinig meer terecht, er zijn nauwelijks onderdelen uitwisselbaar tussen de Zweed en de Italianen.

Zo is de frontsectie van de 9000 volledig anders ontworpen om aan Saabs hoge veiligheidseisen te voldoen. De voorwielophanging wordt wel gedeeld, maar de 9000 gebruikt een starre achteras in plaats van de onafhankelijke constructie die de andere modellen krijgen. Veiliger in winterse omstandigheden, aldus de Zweden. Gelukkig maakt het gemopper snel plaats voor lof. Het helpt dat Saabs eigen turboblok als vanouds onder de kap huist. Nu dwarsgeplaatst, zodat de packaging beter voor elkaar is dan voorheen.

Het moderne interieur is veel ruimer dan in de (langere) 900. Het gerucht gaat dat Saab-ontwerpbaas Björn Envall zich voor de stoelen heeft laten inspireren door de sketch Pigs in Space uit The Muppet Show… Aanvankelijk is de Saab 9000 alleen verkrijgbaar als vijfdeurs hatchback maar vanaf 1988 ook als sedan, de CD.

Na een ingrijpen de face- en buttlift gaat de hatchback vanaf 1991 als CS door het leven. De sedan krijgt alleen het nieuwe front, maar pas in 1994. Motorisch zijn vooral (al dan niet geblazen) viercilinders ingezet, hoewel aan het eind van de levenscyclus ook een V6 van General Motors is geleverd. Saab speelt nog met het idee om een V8 in de 9000 te lepelen; daarvan staat een prototype in het Saab-museum. Uiteindelijk duurt de carrière van de 9000 maar liefst 14 jaar, waarin ruim een half miljoen stuks worden gebouwd. In 1997 verschijnt opvolger 9-5, ditmaal op GM-platform. Niet lang daarna eindigt de productie van de Alfa 164 en verdwijnt het Tipo 4-platform naar de archieven.

Aanbod en prijzen

Langzamerhand kruipt de 9000 richting klassiekerstatus, al is hij nog niet zo gewild als de 99 of 900. De prijzen bevinden zich wel ongeveer op hetzelfde niveau. Staat en kilometerstand bepalen de prijs meer dan de uitvoering.

Saab 9000 Aero – Peters Proefrit #63

Vanaf 3.000 euro kun je een bruikbare auto vinden, maar een vroege 9000 in topstaat kan zomaar over de 15 mille gaan, een late CS met weinig kilometers trouwens ook. Er staan genoeg auto’s te koop in ons land, maar kijk vooral ook over de grens. In Zuid-Europa staan nog relatief veel vroege 9000’s te koop. Opvallend is het vrij beperkte aanbod in Zweden.