Autovisie Koopwijzer 31 jan 2021, 12:03

Leestijd: 6 minuten

Koopwijzer: occasion Mercedes-Benz R-Klasse (2006-2015)

Red de walvis, adopteer een Mercedes-Benz R-Klasse. Waar moet je op letten bij een tweedehands exemplaar?

De Mercedes-Benz R-Klasse is de eerste serieuze mpv-poging van Das Haus. Dat is uitgezonderd de mislukte pogingen om de V-Klasse in een maatpak te hijsen, want je kan het busje wel uit de bouw halen, maar de bouw niet uit het busje. Officieel gaat de R-Klasse door het leven als Grand Sports Tourer, een kruising van een suv, een mpv en een combi. In theorie heeft het concept veel voordelen: de grip en hogere zitpositie van een suv, de flexibele binnenruimte van een mpv en de minder opvallende vormgeving van een stationwagen.

In de praktijk wordt het concept anders ervaren dan bedoeld, want de R-Klasse is vooral heel erg groot. De standaardversie meet 4,92 meter (wielbasis 2,98 meter), terwijl de lange versie maar liefst 5,15 meter wegdek in beslag neemt (wielbasis 3,21 meter). Ook in de breedte (1,92 meter) en de hoogte zijn de afmetingen fors. De vormgeving kan de ‘maatje meer’-proporties nauwelijks verhullen, ondanks een aflopende daklijn à la Ssang Yong Rodius en een langgerekte neus met grote ovale koplampen.

Interieur

In tegenstelling tot de buitenkant is het interieur typisch Mercedes-Benz, met een overzichtelijk dashboard, een bedieningspookje voor de automaat aan de stuurkolom en een brede middenconsole. De zitopstelling is een kruising tussen een mpv en een Learjet, met zes stoelen verdeeld over drie zitrijen. De tweede zitrij heeft twee losse stoelen die afzonderlijk verschuifbaar zijn, de derde zitrij bestaat eveneens uit twee losse stoelen en is vooral geschikt voor kleinere mensen of kinderen.

Buiten individueel verschuifbare en inklapbare stoelen verstaat de R-Klasse geen speciale multifunctionele kunstjes en ook op het klassieke mpv-dilemma heeft hij geen passend antwoord: wanneer alle stoelen bezet zijn, moet de meeste bagage thuisblijven. Een nadeel van de R-Klasse Lang zijn de forse achterportieren die in- en uitstappen op krappe parkeerplekken bemoeilijken. Door de onoverzichtelijke koets, met kleine achterruit en ondermaatse buitenspiegels, is inparkeren toch al geen sinecure en de af-fabriek leverbare inparkeerhulpmiddelen zijn geen luxe maar bittere noodzaak.

4Matic

Onderhuids deelt de R-Klasse zijn 4Matic-aandrijflijn met de M-Klasse. De afmetingen drukken elke suggestie van sportiviteit de kop in, zodat Mercedes-Benz terecht kiest voor een onderstelafstemming die is toegespitst op comfort en koersstabiliteit. Een luchtgeveerde achteras is standaard, optioneel is volledige Airmatic luchtvering leverbaar. De optielijst vermeldt zaken die niet zouden misstaan in een S-Klasse (of eerdergenoemde Learjet) waaronder volleren bekleding met stoelverwarming op de tweede en derde zitrij, afzonderlijk instelbare temperatuurregeling achterin, een multimediasysteem, privacy glass en een panoramadak. Op technisch gebied staan onder meer bi-xenon, Comand APS, Harman/Kardon Surround Sound en Keyless Go ter beschikking, plus een AMG-pakket voor interieur en exterieur en lichtmetalen wielen maten t/m 20 inch groot. Onmisbare extra’s zijn de parkeersensoren voor en achter en de achteruitrijcamera.

V6 en V8

Vanaf de Europese introductie in 2006 bestaat het aanbod uit drie benzinemotoren en een commonrail dieselmotor. Dat zijn R 350 met 3.5 V6 (272 pk/350 Nm), de R 500 met 5.0 V8 (306 pk/460 Nm) en de enigszins misplaatste R 63 AMG met 6.2 V8 (510 pk/630 Nm), die de R-Klasse verandert in superbusje met superprestaties (5,0 s en 250-275 km/h). De enige dieseloptie is de R 320 CDI met 3.2 V6 diesel (224 pk/510 Nm) en alle modellen hebben 4Matic vierwielaandrijving en een 7G Tronic zeventrapsautomaat. Omdat de vormgeving van de R-Klasse niet unaniem wordt gewaardeerd, volgt in 2007 een kleine facelift waarbij het uiterlijk wordt aangescherpt. Voortaan is er keuze uit vijf, zes of zeven zitplaatsen, daarnaast verschijnen ook uitvoeringen met achterwielaandrijving in de prijslijsten. De R 280 (231 pk/350 Nm) is het nieuwe instapmodel en de R 500 krijgt meer kracht (388 pk/530 Nm).

Diesels

Vanaf 2009 gaat de R 280 door het leven als R 300 en wordt het dieselgamma compleet vernieuwd. Het dieselaanbod omvat voortaan de R 300 CDI BlueEfficiency (190 pk/440 Nm), de R 350 CDI (265 pk/620 Nm) en de R 350 CDI BlueTec 4Matic (210 pk/540 Nm). Aanhoudende kritiek op de vormgeving en de sterk teruglopende verkoopcijfers leiden in 2010 tot een ingrijpende facelift. De R-Klasse krijgt een nieuwe neuspartij met brede grille en spitse koplampen, led-dagrijverlichting, nieuwe spiegels en nieuwe led-achterlichten. In het interieur blijven de veranderingen beperkt tot een nieuw stuur en nieuwe materiaal-/kleurcombinaties. Het motoraanbod  bestaat uit de R 300, R 350 en R 500 aangevuld met de R 300 CDI en R 350 CDI. De laatste verandering is de komst van een nieuwe direct ingespoten 3.5 V6 (306 pk/370 Nm) benzinemotor in 2011.

Welke moet ik hebben?

In de Verenigde Staten werd de Mercedes-Benz R-Klasse aanvankelijk in redelijke aantallen verkocht. In Europa werd het nooit een succes en daar hebben twee facelifts en forse kortingen niets aan veranderd. Ook op de occasionmarkt is het een lastige auto. De meeste Benz-kopers verkiezen traditionele modellen zoals een M- of GL-klasse, een S-Klasse of een E-Klasse Combi, terwijl mpv-rijders de voorkeur geven aan conventionele modellen die minder wegen en meer gebruiksmogelijkheden hebben. Toch heeft de R-Klasse een aantal unieke eigenschappen voor wie ze wil zien. Het is een ideale reisauto voor het snel, stil en gerieflijk overbruggen van grote afstanden en eigenaren prijzen het comfort, de ruimte en de gunstige aanschafprijzen. De prijsstelling is ronduit interessant: een full options R 320 CDI of R350 CDI 4Matic kost nauwelijks meer dan een vergelijkbare E-Klasse Combi terwijl je een auto krijgt die wat betreft comfort en beleving kan wedijveren met een privé-jet.

Motoren

Alle benzine- en dieselmotoren hebben een nokkenasketting. Bij het eerste bouwjaar van de zescilinder en achtcilinder benzinemotoren kunne versleten balansastandwielen voorkomen; controleer of de modificatie is uitgevoerd. Mankementen die kunnen optreden aan de direct ingespoten dieselmotoren zijn versleten injectoren, gloeibougies en problemen met de hogedrukpomp.

Transmissie/onderstel

De koppelomvormer en de elektronica van de 7G Tronic-automaat vertonen weleens kuren, door een lekkende warmtewisselaar kan koelvloeistof in de bak terechtkomen. Het hoge gewicht van de R-Klasse vergroot de belasting van het onderstel. Aandachtspunten zijn slijtage aan stuurbekrachtigingspomp, draagarmen en wielophangingsrubbers. De luchtpomp van de Airmatic-luchtvering gaat weleens stuk en de luchtbalgen van de veerpoten kunnen lekken; reviseren is goedkoper dan vernieuwen.

Exterieur/interieur

Bij de eerste bouwjaren kan roestvorming verschijnen langs de randen van portieren en achterklep. In het interieur worden plaatselijk voordelig ingekochte maar voldoende duurzame kunststoffen toegepast; de kwaliteitsbeleving is beter vanaf de facelift. Elektronicastoringen steken ook hier weleens de kop op, bijvoorbeeld aan het Comand-systeem of de elektrisch bedienbare achterklep.

Tijdlijn

2002 – Vision GST studiemodel
2005 – introductie V.S.
2006 – introductie Europa
2007 – kleine facelift, RWD
2008 – R 63 AMG vervalt
2009 – BlueEfficiency/BlueTec
2010 – grote facelift
2013 – einde productie

Kopen

+ Topklasse
+ Ruim interieur
+ Groot comfort
+ Verfijnde motoren

Niet kopen

– Groot
– Zwaar
– Geen mpv-variabiliteit
– Weinig beleving

Denk ook eens aan een…

Audi Q7 (2006-2015)
Kingsize suv met ruim motorenaanbod, inclusief V12 TDI, lange optielijst en ruimte voor maximaal zeven personen. Maandlasten op directieniveau; alleen kopen met veel opties en weinig kilometers.

Cadillac SRX (2004-2009)
Geslaagde kruising van luxe suv en sportieve stationwagen met vijf of zeven zitplaatsen; de Northstar V8 met Magnetic Ride Control biedt veel stuurplezier met behoud van comfort.