Stijn Kuster Nieuws 6 dec 2020, 15:08

Leestijd: 5 minuten

Vijf onmisbare auto-upgrades uitgelicht: Uitlaatsysteem (3/5)

Het geluid van een auto is voor veel liefhebbers allesbepalend. Een mooi after-market uitlaatsysteem kan zorgen voor meer beleving en misschien zelfs meer vermogen. Maar wat moet jij aanpassen aan je auto om ‘m beter te laten klinken of sneller te maken? Wij spraken met Quintin Pet, docent autotechniek bij HAN Automotive.

Om te weten wat je aan je uitlaat kunt veranderen moet je eerst weten wat er in een gemiddeld uitlaatsysteem allemaal zit. De gassen die de motor uitstoot, gaan via het uitlaatspuitstuk en downpipe naar de katalysator, deze zorgt ervoor dat schadelijke stoffen geneutraliseerd worden. Daarna gaan de uitlaatgassen door de middendemper en einddemper en worden vervolgens uitgestoten. Deze opzet kan per auto verschillen, zo laat ook Quintin weten: “Elke auto heeft een ander uitlaatsysteem, het is dus lastig te zeggen welke verandering welk resultaat heeft.” Geluid is natuurlijk makkelijk te horen, maar of de auto ook door een uitlaatsysteem beter presteert, moet altijd op een rollerbank getest worden “meten is weten”, vertelt de docent.

Goedkope oplossing

Veruit de goedkoopste oplossing voor meer geluid en vermogen is het verwijderen van onderdelen uit je uitlaatsysteem. Hoe minder obstakels in je uitlaatsysteem, hoe meer geluid en hoe beter de ‘flow’. Echter mag je in Nederland niet alles zomaar uit je uit je uitlaatsysteem slopen, oftewel straightpipen. Auto’s die na 1992 op kenteken zijn gezet worden tijdens een APK-keuring onderworpen aan een viergastest. Als je de katalysator verwijderd hebt, kom je niet door de APK-keuring heen. Zo’n rechte pijp naar buiten zorgt echter wel voor meer vermogen “hoe minder obstakels de uitlaatgassen tegenkomen, hoe makkelijker de motor ‘uit kan ademen’”, legt de leraar uit. “Dit verschil in vermogen is maar heel minimaal en zal alleen voelbaar zijn wanneer de inlaatklep helemaal geopend is” , aldus Quintin.

Maar wat mag je dan wel weghalen?

De katalysator moet in veel gevallen dus aanwezig zijn, maar een eind- of middendemper mag als je kijkt naar emissies ontbreken. Als de uitlaat maar over de hele lijn gasdicht is, komt je auto op dat punt door de APK. Voor de keuring mag je dus een rechte pijp hebben, echter moet deze wel aan de uitstootwaarden voldoen. In de praktijk komt een auto zonder katalysator -bouwjaar na 1992 – niet door de keuring. Hoewel een rechte pijp met katalysator dus voor de APK toegestaan is, voldoet een auto dan vaak niet aan de dB-norm. “Een personenauto op benzine mag niet meer dan 95 dB(A) bij 3.500 tpm produceren. Voor een diesel geld dit bij 2.000 tpm. Deze 95 dB(A) wordt gemeten bij de uitmonding van het uitlaatsysteem. In de nabijheid van de uitmonding mogen zowel diesel- als benzineauto’s niet meer dan 95dB(A) bij 1.500 tpm produceren”, laat de RDW aan Autovisie weten.

Dempers

In plaats van onderdelen uit je uitlaatsysteem halen kun je ook onderdelen vervangen. Zo zijn de dempers te vervangen voor sportievere exemplaren. Deze after-market einddempers hebben vaak minder demping dan het originele exemplaar, waardoor er meer motorgeluid te horen is. Vaak wordt zo’n uitlaatsysteem verkocht als een ‘catback-exhaust’, dit betekent niets meer dan het uitlaatsysteem vanaf de katalysator.  Zo’n uitlaatsysteem kan voor meer vermogen zorgen, maar “met enkel een eind- of midden demper zal de vermogenswinst of verlies heel minimaal zijn”, laat de docent weten.

Meer vermogen

Wil je meer vermogen dat kan een ‘high flow cat’ een verschil maken. Dit is een katalysator die meer lucht doorlaat dan de originele ‘kat’. Hoewel je geluid door een high flow cat niet veel zal veranderen, kan je wel meer vermogen krijgen, denk aan een paar pk (verschilt per auto). Maar dit is niet de enige manier om je auto te versnellen door middel van het uitlaatsysteem.

Belangrijke keuze

Wanneer je het hele systeem gaat aanpakken, moeten er belangrijke keuzes gemaakt worden. Wil je meer vermogen bij lage of bij hoge toeren? “Voor meer vormogen bovenin het toerengebied wil je zo min mogelijk restricties”, vertelt de leraar. Wil je dus meer vermogen wanneer je vol gas geeft, dan kunnen wij grofweg stellen dat je voor een breder “en met name zo kort mogelijk uitlaatsysteem moet gaan” zegt de docent. Wil je meer vermogen ‘onderin’, dan zit het wat complexer in elkaar. “Wanneer je door een kleinere pijp lucht blaast, neemt de snelheid toe. Zolang er geen tegendruk ontstaat door de kleinere pijp, kan dit dus vermogenswinst opleveren in lage toeren”, aldus de leraar. Doordat de lucht sneller door de uitlaat stroomt – bij een smallere pijp –  trekt het vacuüm achter de laatste ‘uitlaatpuls’ van de cilinder aan de volgende pulse. Voor meer vermogen in lage toeren kun je dus het beste kiezen voor een smaller en langer uitlaatsysteem.

Turbomotoren

Hoewel de vermogenswinst volgens de leraar autotechniek altijd minimaal is, kan het bij een turbomotor sneller oplopen dan bij een ongeblazen variant. “Het is veel makkelijker om de turbine van een turbo sneller te laten draaien, dan dat een atmosferische motor meer vermogen haalt door een ander uitlaatsysteem. Helemaal als de inlaat ook aangepast wordt, kan een uitlaataanpassing bij een geblazen motoren voor een positief resultaat zorgen”, aldus de leraar.

Wat kan er fout gaan

Naast dat je voor een te hard geluid een boete kunt krijgen, kan het aanpassen van je uitlaatsysteem ook resulteren in foutmeldingen. Dit komt door de potentiële verhoging van uitstoot waarna je auto misschien niet door de APK heen komt. Het meest irritante wat kan gebeuren door een ander uitlaatsysteem is het zogeheten ‘drone’. Nee, het gaat hier niet over dat zoemende ding in de lucht maar over een bromtoon blij lage toeren. Deze lage bastoon toon kan erg hinderlijk zijn, met name al het op de snelweg aanhoudt.

Voordelen

Nare geluiden, kans op minder vermogen, waarom zou je investeren in een uitlaatsysteem? Het is belangrijk om eerst goed research te doen voor je een uitlaatsysteem aanschaft. Als er een uitlaatsysteem voor jouw auto gemaakt is, zijn er ongetwijfeld mensen die er iets over gezegd of geschreven hebben op internet. Zo kun je al inschatten wat de resultaten van een bepaalt uitlaatsysteem zullen zijn.

Door wat extra vermogen en geluid kan een uitlaatsysteem voor extra rijplezier zorgen. Daarnaast is een after-market uitlaatsysteem vaak een goede lange termijn optie. Alle uitlaatsystemen die achteraf geïnstalleerd worden zijn vaak gemaakt van RVS. Dit roestvrijstaal heeft vaak een lange garantietermijn omdat ze super duurzaam zijn. Wil je uiteindelijk echt meer vermogen dan heeft Quintin één tip: “meten is weten.”