Dries van den Elzen Extra 1 feb 2019, 11:40

Leestijd: 12 minuten

Dubbeltest: Audi Q3 vs. Volvo XC40

Met auto’s die steeds beter worden terwijl de prijs minder hard meegroeit, zet Volvo zich steeds nadrukkelijker op de kaart als de premiumpester. Kan Audi met de nieuwe Q3 laten zien dat het nog steeds een Vorspung in handen heeft, of blijft de XC40 onze segmentfavoriet?

Dat de Yuans van Geely in Göteborg goed worden besteed, is inmiddels wel duidelijk. Volvo’s zien er tegenwoordig niet alleen stuk voor stuk uit als roerende moderne kunst, maar zijn technisch ook nog nauwelijks van de gevestigde top te onderscheiden. Op de vlakken aandrijving, chassis en infotainment zijn flinke stappen gezet. Daarbij is Volvo in Nederland sowieso altijd al hét luxe-SUV merk geweest. Met een XC60 en XC90 die in sommige jaren meer verkopen dan de rest van de concurrentie bij elkaar. Maar gaat ze dat een segmentje lager ook lukken?

Eerder was de BMW X2 al een gewillig slachtoffer van de XC40, nu is het de beurt aan de nagelnieuwe Audi Q3 om zijn meerwaarde ten opzichte van de Volvo te bewijzen. Op het eerste gezicht is het gebruikelijke prijsvoordeel van de Volvo aanwezig, maar niet heel groot. Het absolute instaptarief van de XC40 is drieduizend euro lager, of tweeduizend als er per sé een automaat op moet zitten. Grof gezegd strekt het spectrum van zowel de XC40 als de Q3 strekt zich uit van circa 45.000 tot 60.000 euro pre-opties, met vermogens tussen pakweg 150 en 190 pk. Wat je precies voor dat geld terugkrijgt, gaat dus doorslaggevend zijn.

Kosten, veiligheid & uitrusting

In elk geval geen navigatie, smartphone integratie en cruise control op de 150 pk Audi Q3 35 TFSI met S Tronic 7-traps DSG en voorwielaandrijving en S Line extrerieur, van 47.760 euro. Want het fancy MMI plus infotainmentsysteem kost liefst 3.040 euro extra, en een goedkopere optie is er niet. En voor een Phone Box en Smartphone interface ben je nog eens 1309 euro kwijt. Dat begint lekker. Drie jaar online navigatie en infotainment om het beste van die flinke investering eruit te halen is nog eens 307 euro en fatsoenlijke audio 407 euro. Met 420 euro voor cruise control erbij, zitten de meeste gangbare opties er wel op.

Al is 826 euro voor automatische airco eigenlijk ook onontkoombaar in een auto van dit kaliber. Dan zitten we al een eindje over de 53.000 euro en dat is, als het moet, genoeg. Maar weet wel dat er dan nog geen stoelverwarming of keyless entry op zit. Maar negeer de bijna 70.000 euro totaalprijs van de testauto. Alleen al de velgen zijn verantwoordelijk voor 4.213 euro daarvan. En zonder S-Line exterieur bespaar je alweer 2.500 euro. En zijn leaseprijs valt met 734,20 euro per maand tegenover 792,25 euro voor de Volvo lager uit.

Daar tegenover lijkt de voorwielaangedreven XC90 pk Volvo XC40 T4 Automaat R-Design van 51.475 euro ineens duur, maar niet alles is wat het lijkt. Bij deze prijs zijn naast een bodykit namelijk ook uitgebreide interieuraankleding inclusief leer en een sportstuur, alsmede een sportchassis inbegrepen dat bij Audi 307 euro kost. Navigatie plus smartphone integratie hoort er ook bij en zelfs voor een elektrisch bedienbare achterklep en cruise control hoef je niet bij te betalen. Terwijl de standaard audio van het niveau van Audi’s optionele systeem van een paar honderd euro is.

Nou weten wij ook wel dat de infotainmentvoorzieningen van de Audi niet te vergelijken zijn met die van Volvo, maar als je genoeg hebt aan het Sensus-systeem in de XC40 kost het je ook niks extra’s. Een upgrade naar automatische airco met twee zones hoeft met 240 euro ook niet de wereld te kosten. Bovendien zijn de actieve veiligheidssystemen standaard uitgebreider, met onder andere een stadsremsysteem wat bij Audi in een duur pakket is opgenomen. Over de hele linie blijven extra accessoires over het algemeen iets voordeliger in de aanschaf dan bij Audi. En de Volvo begint het vergelijk natuurlijk met 40 pk en 50 Nm extra, omdat de 190 pk evengoed in het budget past als de 2.500 euro goedkopere T3 met 163 pk.

Ontwerp & interieur

Voorheen begon de Audi Q3 ook nog eens met een flinke achterstand in de badpakkenronde, maar da’s niet langer het geval. Waar vorige generaties Q3 vooral kleine crossovers met een Audi-grille erop geprutst waren, staat het ontwerp van de nieuwe als een huis. Met inspiratie uit het verleden gezien de uitgeklopte wielkasten a la Ur/Sport-quattro en uit het heden van de grote Q8-broer. Hij groeide ook behoorlijk in alle dimensies om uit het vaarwater van de Q2 te blijven, en dus staat er een volgroeide en goedgeproportioneerde SUV waarbij je twee keer met kijken of het geen Q5 is.

Het designthema op basis van trapezoïde-vormen en gelaagdheid komt in het interieur natuurlijk ook terug. De absentie van grote, kale oppervlakken en Audi’s standaard super-afwerking geeft een rijk gevoel, maar om het beste ervan te maken ben je toch weer wat geld aan optionele aankleding kwijt. Anders is het allemaal behoorlijk zwart. Ook hier kom je in de deuren harde kunststoffen tegen, maar alles voor je is zacht, een scherm of van aluminium. En de geoliede klikjes waarmee de knoppen in het rond draaien, geven elke keer weer hoor- en voelbaar antwoord op de vraag waar je geld naartoe is gegaan.

Dat niveau van overtuiging haalt de XC40 niet, maar het scheelt niet veel. Op zijn eigen, iets eenvoudigere manier is het net zo goed een smaakvolle leefomgeving daarbinnen. De holle sierstrip die over de hele breedte en op de deuren door de auto loopt breekt het grootste oppervlak en zorgt voor wat visuele afleiding. Maar het interieur vormt niet op zo’n doordachte manier als in de Audi één geheel.

Ook zijn de materialen links en rechts van een mindere kwaliteit. Zoals de viltachtige bekleding van de middentunnel, het krakende pianolakplastic rondom het navigatiesysteem en de plasticachtige knoppen van de raam- en radiobediening. Tevens is het digitale dashboard stukken minder uitgebreid. Aan de buitenkant hooft de XC40 dan weer helemaal niks op de Q3 toe te leggen. Als R-Line in two tone lak en met 20-inch eronder staat er wel wat. Met z’n rechtopstaande front en heel eigen invulling van het trapezoïde thema probeert hij zich vooral groot en stoer voor te doen.

Comfort & Functionaliteit

Maar hoe groot is de XC40 écht naast de Q3. Zoals de eerste aanblik al doet vermoeden is hij een stuk (10 centimeter) hoger en breder en ook is de wielbasis ietsje langer. Dat vertaalt zich in een paar centimeter meer beenruimte en schouderruimte achterin, maar voor de rest is de Audi toch de ruimere auto. Al zijn de verschillen klein. Ook in de kofferbak, ook al suggereren de fabrieksopgaven iets anders. Bij nameting zijn de bakken onder hoedenplank nagenoeg even groot.

Zoals altijd zijn de stoelen voorin de Volvo goed voor een miljoen kilometer zonder rugpijn en is de zit ten opzichte van het dashboard en de weg zeer hoog. Net als de instap, overigens. Naar voren is het overzicht dan ook goed, en de extremen van de motorkap goed in te schatten door de vierkante vorm, maar naar achteren zit er teveel blik in de weg. Altijd gaan voor die parkeercamera dus. Achterin zit je ondanks de beenruimte minder lekker, en dat komt doordat de leuning van de bank erg rechtop staat en de zitting niet heel lang is. Het infotainmentsysteem kennen we na enkele duurtesters met hetzelfde scherm door en door, dus we weten dat het op zich fijn te bedienen is, maar een aparte cluster voor de klimaatbeheersing ontbreekt.

En naast de voorzieningen in de Q3 steekt het Sensus-scherm wel een beetje schril af. De rekensnelheid, de menustructuur, de kaartweergave, de functionaliteiten: het is allemaal van een ander niveau. Maar daar betaal je dus ook voor. Natuurlijk is de Audi ook van bumper tot bumper goed doordacht en kom je aan zitcomfort en opbergruimte niks tekort. Je zit wat lager dan in de Volvo zodat je niet echt door hebt in een SUV te rijden, maar de stoelen met goede pasvorm en stevige vulling zijn eveneens top en het zicht rondom is net iets beter. De achterbank is aanzienlijk rianter van vorm en formaat en dankzij een paar centimeter meer hoofdruimte achterin beter geschikt om tot vijf volwassenen te vervoeren. Daarbij is hij voor 169 euro extra ook nog eens over flinke lengte in ongelijke delen verschuifbaar, wat de functionaliteit van de auto flink uitbreidt.

Prestaties & verbruik

Met een tweeliter tegenover een 1.6 en, 190 pk tegenover 150 en 300 Newtonmeter tegenover 250 zou de Volvo geen probleem moeten hebben om rap uit het zicht van de Audi te verdwijnen als dat nodig is. Weet echter dat de Volvo ook een stuk zwaarder is, minder goed gestroomlijnd en een conventionele automaat heeft die iets minder efficiënt met het vermogen omspringt dan de DSG van de Audi. Dus blijkt het verschil in de praktijk eigenlijk helemaal niet zo groot te zijn. De vaart wordt eruit gehaald door lange versnellingen, de massa en op hogere snelheid door de luchtweerstand. Het surplus aan vermogen is vooral fijn om juist op lager tempo moeiteloos op gang te kunnen komen en de versnellingsbak tijd te gunnen om rustig te schakelen. Dat doet hij meestal wel goed. Alleen als je wat tempo gaat maken kan de reactie trager zijn dan je wil.

Maar daarvan heeft de Audi Q3 net zo goed last. De DSG is niet bepaald de meest soepele combinatie gebleken met de 150 pk 1.5 liter turbo. Hij grijpt soms houterig aan en lijkt bij de kickdown ook snelheid boven comfort te verkiezen. De motor die bekend is vanwege zijn variabele turbogeometrie pikt rap op, maar heeft boven de 4000 toeren weinig zin om nog veel werk te verrichten. Dat de automaat vaak uit zichzelf snel door de toeren opschakelt is daarom logisch. Lekker klinken doen ze allebei niet, maar dat lijkt tegenwoordig bij moderne turbomotoren te horen. Het verbruik viel tijdens een meetronde, verreden tijdens een noordwesterstorm, ook een beetje tegen. In andere auto’s was dit blok een stuk zuiniger, nu is het verschil met de Volvo minimaal.

Rijeigenschappen

Ook in dit vergelijk moeten we met een slag om de arm schrijven over de rijeigenschappen, omdat er vele mogelijke configuraties zijn van velgmaten, veren, dempers en stuursystemen. Gelukkig hebben beide auto’s zomerbanden, twintig inch wielen een sportonderstel en passieve dempers zodat ze goed met elkaar vergelijkbaar zijn. Maar de bevindingen zeggen niet per sé iets over de auto in een andere uitvoering. Want de Q3 in deze hoedanigheid bleek behoorlijk stevig te zijn, terwijl het met een normaal onderstel, variabele dempers en 18-inch gewoon een comfortabele reisauto is.

Echt sportief is de Q3 in deze configuratie nog niet. Er is grip, een solide wegligging en weinig beweging, maar geen dynamiek. De achteras ligt rotsvast en het ESP houdt net zoveel van plezier maken als een Duitse boekhouder. Bij de minste of geringste dreiging van gripverlies trapt het keihard op de rem om alle snelheid af te schudden. Zodanig zelfs, dat de wielen onder vochtige omstandigheden soms blokkeren en juist een averechts effect wordt gesorteerd.

De XC40 met sportchassis heeft meer zin om buiten te spelen. Het onderstel is minder stug en de gripbalans ligt nadrukkelijker op de vooras. Daardoor stuurt hij haarscherp in en laat ‘ie zich op tempo ook mooi met het gas sturen. Het ESP kan ook niet uit, maar grijpt veel later in zodat je kunt doen en laten wat je wil. Maar als het moet, staat het klaar om een uitbrekende achterkant op te vangen of een rol te voorkomen met gepaste ingrepen. Zoals het hoort in een Volvo.

Daarbij is door de zachtere toplaag van het progressieve onderstel het afrolcomfort een stuk beter dan in de Audi. De variabele dempers heb je niet eens nodig. En door een minder directe besturing laat hij zich goed plaatsen. De Q3 met snelheidsafhankelijk rek is volstrekt gevoelloos en op lage snelheid soms zo direct en hoekig dat soepel sturen moeilijk wordt. Ondanks het lagere gewicht had de Audi voorts meer meters nodig om tot stilstand te komen. Zachter gedempte auto’s zoals de XC40 remmen doorgaans beter omdat de massa tijdens het vertragen naar de voren duikt en de voorwielen op de grond drukt.

Eindoordeel

Het is eigenlijk onvermijdelijk om het eindoordeel van twee kanten te belichten. Want de beste auto en de beste koop zijn niet dezelfde. Als geld geen beperkende factor is, zouden we de Audi Q3 meenemen. De auto die – met de nodige aankleding – het mooiste interieur, met afstand de beste infotainmentvoorzieningen, de meeste functionaliteit en het beste zitcomfort biedt. En daarnaast met een keur aan opties te personaliseren is op esthetisch en technisch vlak. Maar ook hier lukt het Audi niet om ondanks een aanwezig prijsverschil dat oploopt naarmate er meer opties genomen worden, om de XC40 echt te overklassen. Belangrijker nog is dat de Zweed nergens onderpresteert of teleurstelt. Sterker nog, het is in dit vergelijk de leukere en comfortabelere auto om te rijden, en sneller is hij ook. Al met al kunnen de XC40 daarom toch uitroepen tot de winnaar van de test.

Testnotities Jaco Bijlsma

Twee auto’s met wat mij betreft de ideale maten. Volwassen genoeg om praktische te zijn en qua uitstraling en status behoorlijk dikke auto’s. Maar dan niet belemmerend groot – je durft er ook de krappere binnenstad mee in om te shoppen en parkeren is dan geen mission impossible. De XC40 weet zich wat design betreft goed te onderscheiden van de rest van de Volvo-reeks. Audi heeft over de hele lijn weliswaar het one size fits all-gevoel van zich af weten te schudden, maar de overeenkomsten tussen de SUV-modellen zijn wel opvallend. De dikkere grille en de prominente, uitgeklopte wielkasten zien er goed uit, maar die zie je ook min of meer terug bij de Q2 en Q8. Een Volvo XC40 is daarentegen een heel andere auto dan een XC60, al was het maar door die opvallende C-stijl. Ook met bijzondere kleurcombinaties kun je het verstandige van het Volvo-imago van je af laten glijden.