Vijf redenen waarom de maximumsnelheid van 100 km/h (niet) prima is
Begin 2020 werd de maximumsnelheid – tussen 6.00 en 19.00 uur – verlaagd naar 100 km/h. En hoewel de meeste mensen zich volgens de politie aan die snelheid houden, zijn er ook tegenstanders.
Zo wil het Forum voor Democratie dat de snelheid teruggaat naar 130 km/h en zelfs een onbeperkte snelheid op bepaalde trajecten. Tijd om voor eens en voor altijd de voor- en nadelen van die lagere maximumsnelheid op een rijtje te zetten met een aantal experts.
1. Nederland is Duitsland niet
Het meest gebruikte maar ook misbruikte argument om de maximumsnelheid te verlagen en overschrijding daarvan te beboeten is al sinds jaar en dag de verkeersveiligheid. En niet alleen in Nederland is dat zo. Want ook de ‘Maximumsnelheid naar Duits model’ invoeren zoals het FvD dat bepleit in haar verkiezingsprogramma, is minder makkelijk dan het klinkt. Niet voor niets staat ook dat Duitse model onder druk, menigmaal dreigde men daar de limietloze stukken Autobahn af te schaffen.
Hoewel het aantal doden per miljoen inwoners (in 2019 toen we nog 130 km/h reden) fractioneel hoger ligt dan in Duitsland betekent dit niet dat het invoeren van zo’n onbeperkte snelheid geen invloed of een goede invloed heeft op onze verkeersveiligheid. Dat laat een woordvoerder van SWOV (Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid) weten: “In Nederland nemen de fietsslachtoffers een groot aandeel voor hun rekening, dit deel is in Duitsland kleiner.” Met dit grote aandeel van fietsers hoeft de snelheidsverhoging op de snelweg niet voor een mindere verkeersveiligheid te zorgen.
2. Grotere verkeersveiligheid niet aangetoond
“We weten nog niet de impact van de snelheidsverlaging, maar kunnen wel kijken naar wat de snelheidsverhoging naar 130 km/h deed”, aldus SWOV. Zo toont onderzoek van SWOV (2019) het volgende aan: “De ontwikkeling van het areaal van wegen met permanent 130 km/h liet zien dat vooral in 2012 en 2016 er veel 130 km/h-wegen zijn bijgekomen (en dus ook veel 100- en 120km/h-wegen zijn weggevallen). Deze ontwikkeling is niet in het aantal dodelijke slachtoffers op de hoofdrijbanen van ASW terug te zien waar het verloop over de jaren heen (en voor wegen met permanent 100, 120 en 130 km/h) wat grillig is maar geen stijgingen of dalingen laat zien in de jaren van uitbreiding van het areaal aan 130km/h-weg (dus in 2012/3 en 2016/7).”
3. Veel hogere snelheden onmogelijk
BOVAG en SWOV zijn erg sceptisch over het plan van het FvD om hier het Duitse snelheidsmodel in te voeren. “Ons snelwegennet niet is ontworpen voor ‘Duitse snelheden’”, vertelt SWOV. BOVAG is het hier mee eens. “In Nederland rijd je van knooppunt naar knooppunt, dat schiet dus met een onbeperkte snelheid niet op. In Duitsland gaat het om grotere afstanden. Neem bijvoorbeeld de snelweg tussen Nürnberg en München.” In Nederland ‘hebben we nog geen specifieke trajecten in gedachten’, laat het FvD weten. Door de vele op- en afritten en de hogere snelheid kunnen juist meer files ontstaan waarschuwen experts. De BOVAG legt uit: “Met grotere snelheidsverschillen wordt de kans op een opstopping groter omdat er vaker geremd moet worden, zie het als een soort harmonica.”
4. Ook beter voor elektrische auto’s
Maar de verlaagde maximumsnelheid heeft ook voordelen, bijvoorbeeld voor de CO2 uitstoot. “Deze wordt met 0,5% verlaagd. Dit is geen groot percentage, maar CO2 is voor een land heel moeilijk terug te dringen”, laat hoogleraar Visser weten. Daarnaast is het ook beter voor je eigen portemonnee. Zo blijkt uit onderzoek van TNO. Lichte voertuigen verbruiken bij 130 km/u 4,6 % meer dan bij 120 km/u. Het verschil in praktijkverbruik tussen 120 en 100 km/u is volgens het onderzoek meer dan 10%. Maar niet alleen met brandstofauto’s kun je langer rijden met een snelheid van 100 km/u. Ook voor EV’s is dit een efficiëntere snelheid. Uit onze test met de Volkswagen ID.3 blijkt dat er 19,5 kWh/100 km wordt verbruikt met een snelheid van 100 km/u en 25,1 kWh/100 km bij 120km/u. Kortom, langzamer rijden heeft weinig invloed op het milieu. Het zorgt er wel voor dat de boeren en bouwvakkers binnen onze regelgeving aan het werk kunnen blijven en je zowel in een elektrische- als brandstofauto geld bespaard.
5-Stikstof reductie minder dan hondendrol
“De stikstof winst (..) die met het instellen van een maximumsnelheid van 100 km/h is ‘volstrekt en volkomen’ verwaarloosbaar”, aldus Baudet in het debat. “Het bespaart per jaar zo’n 15 gram stikstof per hectare, dat is minder dan één hondendrol bevat”, zegt de oppositieleider. Stikstofexpert Wim de Vries beaamt deze aantallen en ook hoogleraar Martien Visser, die voor BOVAG de daadwerkelijke stikstofdepositie (stikstof die daadwerkelijk op de grond land) berekend heeft, is het met deze verwaarloosbaarheid eens. “Ik heb dit eigenlijk heel simpel berekend. Totaal heeft het wegverkeer 6% aandeel op de stikstofdepositie.”
“De maatregel om langzamer te rijden is alleen bedoeld zodat we de bouw weer aan de gang konden krijgen”, vertelt De Vries. Hoewel het langzamer rijden dus minimale invloed heeft op het milieu, ‘zorgt het er wel voor dat er 75.000 woningen gebouwd kunnen worden’, laat BOVAG weten. Volgens Forum voor Democratie een boekhoudkundig probleem. “Als we nu dezelfde regels als Duitsland invoeren kunnen alle bouwvakkers en boeren blijven werken en dan kunnen we gewoon doorrijden op de snelweg.”